Teoria literatury

To wprowadzenie do teorii literatury okreslilo na cale pokolenie recepcje literatury wsrod - przynajmniej brytyjskich - studentow i badaczy. Bestseller sprzedany w liczbie ponad miliona egzemplarzy, ktory napisal najbardziej dzis wplywowy brytyjski literaturoznawca Terry Eagleton (ur. 1943), ma dluga historie. Opublikowany na poczatku lat 80. XX wieku, byl potem dwukrotnie aktualizowany i poszerzany, stajac sie swoistym dokumentem epoki. Jest niekonwencjonalnym "podrecznikiem", tak jak kontrowersyjne jest cale pisarstwo Eagletona - nieakademickiego akademika, religijnego marksisty, bardziej filozofa literatury niz jej teoretyka. Ksiazka - raczej historyczna niz systematyczna - zawiera nadzwyczaj przejrzysty wyklad podstawowych nurtow mysli XX wieku w ich literaturoznawczym kontekscie od strukturalizmu lat 60. po poststrukturalizm, feminizm, postkolonializm, postmodernizm. Eagleton nie jest bezstronnym teoretykiem i postrzega te koncepcje jako uwarunkowane ideologicznie, co frapujaco pokazuje na przykladzie "narodzin" angielskiej literatury po I wojnie swiatowej w interesie angielskiej polityki. W swoim filozoficznym podejsciu do literatury w ogole odmawia jej tozsamosci, a literacki kanon uwaza za zideologizowany. To holistyczne podejscie postrzegajace literature jako fragment kultury, a kulture w kontekscie caloksztaltu zycia spolecznego moze sie podobac jako (po?)nowoczesne, choc dla poczatkujacego adepta literaturoznawstwa stanowi niejakie wyzwanie. Ale moze to i lepiej - po co czytac latwe ksiazki?